Ο «αγγλικός κήπος» είναι δημιούργημα του 18ου αιώνα. Μέχρι τότε στην Ευρώπη επικρατεί το γαλλικό στιλ στο landscaping (του 17ου αιώνα), γνωστό και ως «jardin à la française», που χαρακτηρίζεται από επισημότητα, συμμετρία, αυστηρές γεωμετρικές φόρμες – π.χ. ο κήπος των Βερσαλλιών.
Lambrini Repouliou
Στον «αγγλικό κήπο» η φύση έχει τον πρωτεύοντα ρόλο: τα φυτά και τα άνθη αναπτύσσονται φυσικά και η σχέση του ανθρώπου με αυτά έχει την μορφή της εξερεύνησης και όχι τις παρέμβασης.
Η ανθρώπινη δραστηριότητα δεν εγγράφεται στη φύση αλλά το αντίστροφο, τα μονοπάτια του «αγγλικού κήπου» περιγράφουν τις οργανικές φόρμες, δεν τις ορίζουν. Όσοι έχετε κάποιες γνώσεις σχετικές με την ανατολιτική φιλοσοφία σίγουρα θα αισθάνεστε εξοικιωμένοι με την ιδέα του ανθρώπου που δεν προσπαθεί να ορίσει τα πράγματα γύρω του, αλλά να τα καταλάβει.
Θα έχετε ασφαλώς υποψιαστεί ως τώρα πως ο αγγλικός κήπος είναι μια ιδέα φερμένη στη Δύση από τις αγγλικές αποικίες στην Ανατολή. Πρόκειται για μια αγγλική εκδοχή του «κινεζικού κήπου», ενός concept που καλλιεργείται στην Κίνα τουλάχιστον 3.000 χρόνια και που σημαίνει πολλά περισσότερα από αυτό που στα αγγλικά ονομάζουμε «landscaping».
Ο αγγλο-κινεζικός (ας τον ονομάσω έτσι) κήπος είναι κατά τη γνώμη μου μνημείο του αγγλικού κοσμοπολιτισμού. Αντανακλά έναν ανατολίτικο τρόπο σκέψης που δεν διαμορφώνεται μέσα σε μία δομή, ένα καλούπι, αλλά που αφήνεται ελεύθερος να αγκαλιάσει τον κόσμο γύρω του, όπως αυτός είναι. Τα δένδρα δεν είναι όλα ισοϋψή και οι θάμνοι δεν είναι κυβικοί, τα δένδρα είναι όπως είναι και ο άνθρωπος περπατά γύρω από τα δένδρα.
Αν ο άνθρωπος αλλάξει το σχήμα των φυτών για χάρη της συμμετρίας, τότε ο κήπος δεν έχει νόημα να κατανοηθεί (ο επισκέπτης δεν μαθαίνει τελικά πραγματικά πώς είναι τα φυτά), αλλά μοιάζει περισσότερο με ένα φυτικό θέατρο – τα φυτά του κήπου γίνονται τα ζώα του τσίρκου.
Όλα αυτά ίσως έχουν μια πρόσθετη αξία σήμερα, ως βάση συλλογισμού. Σήμερα που αρκετοί άνθρωποι καλούνται να χωρέσουν τη ζωή τους σε ένα ίσως μικρό διαμέρισμα όπου οι τοίχοι μπήκαν πρώτα και οι άνθρωποι μετά.
Πιστεύω πως όλοι μας κάτι έχουμε να κερδίσουμε από έναν αγγλικό κήπο.
Ένα χρόνο μετά, εσείς μάθατε να χτίζετε τη ζωή σας γύρω από τα πράγματα ή τη βάλατε σε παύση έως ότου αυτά…
Δημοσιεύτηκε από Lamprini Repouliou στις Τετάρτη, 31 Μαρτίου 2021
